Để hạn chế sự tiến triển của bệnh, người bị tiểu đường cần phải tuân thủ một chế độ dinh dưỡng vô cùng nghiêm ngặt. Vậy nguyên tắc khi lên thực đơn cho người tiểu đường là gì? Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu 10 món ăn cho người tiểu đường cực kỳ tốt, hiệu quả hỗ trợ điều trị bệnh bất ngờ mà lại vô cùng dễ làm.
I. Bệnh tiểu đường và những ảnh hưởng tới cơ thể
Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là một trong những bệnh lý phổ biến hiện nay, xảy ra do rối loạn chuyển hóa đường glucose trong máu khiến lượng đường huyết tại đây luôn cao quá mức bình thường (4,4 – 6,4 mmol/l), dẫn tới tình trạng lượng đường tích tụ và tăng dần trong máu, ảnh hưởng đến chức năng nhiều bộ phận của cơ thể. Tiểu đường có thể gây ra các biến chứng vô cùng nghiêm trọng về tim mạch, đột quỵ, liệt dương và thận đối với người bệnh.
Khu vực Tây Thái Bình Dương (trong đó có Việt Nam) có tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường cao nhất thế giới (chiếm khoảng 37%). Số người mắc phải căn bệnh này ở nước ta đang ngày càng gia tăng và rất đáng báo động, theo thống kê của bộ Y tế, trong vòng 10 năm qua số lượng người mắc bệnh đã tăng 211%.
Bệnh đái tháo đường thường được phân làm 2 loại chính: tuýp 1 và tuýp 2, trong đó tuýp 2 là thể bệnh phổ biến nhất, chiếm khoảng 90 – 95% tổng số ngước mắc bệnh, thường gặp ở những người trên 40 tuổi. Tuy nhiên, khi mới mắc bệnh, cơ thể người không có những biểu hiện triệu chứng rõ rệt nên rất khó phát hiện.
Tình trạng bệnh kéo dài và không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
- Biến chứng tim mạch: xơ động mạch ngoại vi gây tắc mạch, cao huyết áp, đột quy, đau tim...
- Biến chứng thị giác: tổn thương các mạch máu của võng mạc, thị lực suy giảm, có nguy cơ dẫn đến đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp,…
- Biến chứng thần kinh: các mạch máu nuôi dưỡng dây thần kinh bị tổn thương, nhất là ở chân, gây tê và đau chân, lâu dần có thể dẫn tới mất cảm giác, bên cạnh đó biến chứng này còn gây nôn mửa, tiêu chảy, táo bón…
- Biến chứng thận: ảnh hưởng xấu đến chức năng thận, tăng nguy cơ bị suy thận, người bị bệnh thận ở giai đoạn cuối có thể cần phải chạy thận.
- Bệnh Alzheimer: Người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao.
Trên thực tế, người bị tiểu đường mạn tính không thể điều trị dứt điểm. Hiện nay trên thế giới vẫn chưa có loại thuốc đặc trị nào có thể khống chế hoàn toàn được căn bệnh này. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể làm giảm ảnh hưởng và hạn chế các biến chứng nguy hiểm của căn bệnh này thông qua chế độ ăn uống, sinh hoạt và sử dụng các loại thực phẩm chức năng giúp ổn định lượng đường trong máu cũng như hỗ trợ duy trì chức năng tuyến tụy một cách lâu dài.
II. Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
- Tình trạng thừa cân, béo phì
- Trạng thái tinh thần luôn ở trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi
- Cơ thể ít vận động, ngồi nhiều hoặc đứng nhiều
- Có tiền sử sỏi thận
- Cơ thể tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ
III. Nguyên tắc lên thực đơn cho người tiểu đường
Người bị tiểu đường cần thực hiện một chế độ dinh dưỡng hợp lý và nghiêm ngặt mới có thể hạn chế được những tiến triển xấu của bệnh, vì một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh là do tình trạng cơ thể bị thừa cân, lượng cholesterol trong máu cao. Khi lượng calo được cung cấp vào cơ thể lớn hơn nhiều lần so với lượng calo được tiêu thụ, khiến cơ thể phải tích lũy và dự trữ lại, lượng này sẽ chuyển hóa thành mỡ, lâu dần gây nên thừa cân, béo phì.
Chính vì thế, nguyên tắc quan trọng nhất khi lên thực đơn cho người tiểu đường, chính là đảm bảo “giảm lượng calo nạp vào và tăng lượng calo tiêu thụ”
1. Hướng dẫn khi lên thực đơn cho người tiểu đường
1.1. Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ
Việc hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ là rất quan trọng đối với chế độ ăn giảm cân của người béo phì. Chất béo chỉ nên chiếm 15- 20% và không quá 25% tổng năng lượng khẩu phần ăn. Tiêu thụ quá nhiều đồ dầu mỡ không chỉ khiến thực đơn giảm cân mất tác dụng, gây béo phì trở lại mà còn dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe.
1.2. Sử dụng thực phẩm lành mạnh
Thực phẩm lành mạnh ở đây là những thực phẩm nhiều chất xơ, vitamin, protein,… đây là những thực phẩm “giàu dinh dưỡng nhưng nghèo năng lượng” rất phù hợp cho người thừa cân béo phì. Những thực phẩm này giúp làm no, làm chậm quá trình tiêu hóa để giảm ăn, phòng tránh tăng đường huyết sau ăn
1.3. Không bỏ bữa
Suy nghĩ “giảm cân thần tốc” dẫn đến bỏ bữa là hoàn toàn sai lầm. Bỏ bữa không chỉ làm tăng cảm giác đói và thèm ăn nhiều hơn vào buổi trưa và buổi tối mà còn khiến cơ thể rơi vào trạng thái suy nhược, mệt mỏi, sức đề kháng suy giảm và có thể bị các bệnh về tiêu hóa.
2. Các nhóm thực phẩm cần tránh
2.1. Thực phẩm nhiều chất béo
Người tiểu đường nên hạn chế tối đã việc bổ sung thịt mỡ, mỡ động vật, bơ, … cho cơ thể.
Trong thực đơn cho người tiểu đường, chất béo chỉ nên chiếm 15- 20% và không quá 25% tổng năng lượng khẩu phần ăn.
2.2. Thực phẩm nhiều cholesterol
Nội tạng động vật như não, tim, gan, thận, lòng lợn, và một số món ăn nhiều dầu mỡ như món xào, đồ chiên rán, các loại nước sốt ăn kèm salad,..
2.3. Hạn chế những thức ăn giàu năng lượng
Đường mật, mứt, kẹo, bánh ngọt, socôla, nước ngọt…
2.4. Hạn chế ăn muối
Chỉ nên ăn dưới 6g/ngày. Các loại thực phẩm chứa nhiều muối ngoài muối ăn còn có nước mắm, nước tương, đồ hộp, lạp xưởng, xúc xích, các loại hải sản khô như cá khô, tôm khô, mực khô…, thực phẩm muối chua như dưa, cà, mắm, tương ớt…
2.5. Bỏ hẳn những đồ uống có chất kích thích
Bia, rượu, cà phê,…
Như vậy, một chế độ ăn uống hợp lý và khoa học và thực hiện nó một cách nghiêm ngặt có thể giúp phòng ngừa căn bệnh tiểu đường, giúp người đã bị tiểu đường kiểm soát được tình trạng bệnh tốt hơn, hạn chế nguy cơ bệnh tiến triển trở nặng.
IV. TOP 10 món ăn cho người tiểu đường có tác dụng cực kỳ tốt
Do thiếu hụt insulin trong máu khiến nồng độ glucose trong máu của người bệnh tiểu đường luôn cao. Để điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả, người bệnh cần phối hợp giữa chế độ ăn uống, thể dục và thuốc điều trị. Trong đó, ăn uống có vai trò rất quan trọng. Bạn có thể tham khảo top 8 món ăn rất tốt cho người bệnh tiểu đường ở bài viết dưới đây để bổ sung vào chế độ ăn uống của mình nhé.
1. Thịt nạc heo xào cần tây
Công dụng:
Giúp những người mắc bệnh tiểu đường hạ đường huyết, đồng thời giúp hạ huyết áp đi kèm với bệnh
2. Canh hẹ
Công dụng:
Thích hợp cho mọi bệnh nhân tiểu đường giúp giảm lượng đường trong máu.
3. Thịt vịt hầm hạt sen
Công dụng:
Món vịt hầm sen có tác dụng chữa chứng sưng phù, tỳ hư, hư thận ở những bệnh nhân tiểu đường
4. Canh tía tô và rau thơm nấu
Công dụng:
Món canh tía tô giúp tán hàn giải biểu, dùng cho người bênh tiểu đường kèm theo cảm lạnh.
5. Ốc bươu bung củ chuối
Công dụng:
Theo Y học cổ truyền, thịt ốc bươu có tính hàn, vị nhạt, không độc, có tác dụng bổ dưỡng, tiêu viêm, lợi tiểu, trừ thấp nhiệt, tiêu thũng, thông lâm (sỏi)…, trị bệnh tiểu đường.
Củ chuối hột có tính chát trị bệnh tiêu khát rất thích hợp với những bệnh nhân tiểu đường. Mùi vị món ăn này rất đậm đà, có đủ cả vị chua, vị chát làm giảm cảm giác khát nước, đói bụng của người mắc bệnh tiểu đường. Ốc bung củ chuối là món ăn cho người tiểu đường dân gian thường dùng
6. Canh khổ qua nhồi thịt
Công dụng:
Khổ qua từ xưa đã được biết đến là một loại quả có có khả năng chữa nhiều bệnh, trong đó có tác dụng hạ đường huyết vì nó có hoạt chất charantin, glycosid steroid tác động đến lượng đường glucose hoặc lượng hormone insulin. Mướp đắng có thể giúp đẩy mạnh quá trình tiết insulin, cải thiện khả năng tế bào hấp thu đường glucose, đồng thời cản trở gan tiết quá nhiều glucose. Ngoài ra, mướp đắng còn có khả năng chống ôxy hóa giúp các tế bào trong cơ thể khỏe mạnh và chậm lão hóa.
7. Nấm xào cải xanh
Công dụng:
Dùng cho người mắc bệnh tiểu đường kèm bệnh động mạch vành, mỡ máu cao hoặc cao huyết áp
8. Cháo cà rốt
Công dụng:
Cà rốt có thể chữa trị và ngăn ngừa rất nhiều bệnh tật khác nhau. Ngoài các enzyme và các tiền chất vitamin A, nước ép cà rốt còn là nguồn cung cấp rất nhiều insulin thực vật có khả năng làm giảm lượng đường trong máu, hạn chế nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường và béo phì. Nếu bạn bị đái tháo đường kèm theo mỡ máu cao thì bạn nên ăn món cháo cà rốt.
9. Thịt nạc nấu râu ngô
Công dụng:
Thích hợp cho bệnh nhân tiểu đường dạng âm hư, khô nóng, có tác dụng hạ nhiệt, giải khát, thanh lọc cơ thể
10. Canh trai nấu hẹ
Công dụng:
Theo Đông y, trai sông vị ngọt mặn, tính hàn, có tác dụng điều hòa và ổn định huyết áp, tiểu ít, huyết trắng… Món ăn này thích hợp với người bị đái tháo đường, lao phổi suy nhược, ho khan ít đờm.
Đăng nhận xét